زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

تعارض اجماع منقول و اجماع منقول





تعارض اجماع منقول و اجماع منقول، تنافی مدلول دو اجماع منقول را می‌گویند.


۱ - تعریف



تعارض اجماع منقول و اجماع منقول، تنافی میان مدلول دو اجماع منقول در یک مسئله فقهی است، مثل این که یک اجماع منقول می‌گوید: « نماز جمعه واجب است» و اجماع منقول دیگر می‌گوید: «نماز جمعه واجب نیست».

۲ - علت تعارض



در این که آیا این تعارض، تعارض در سبب (آرای فقها) است یا تعارض در مسبب ( رای معصوم )؛ اختلاف وجود دارد؛ نظریه مشهور میان علما، تعارض به حسب مسبب (رای معصوم) می‌باشد. روشن است که در یکی از این دو اجماع ، به طور قطع رای امام علیه‌السّلام وجود ندارد، اما به حسب سبب، تعارضی نیست، چون ممکن است هر دو اجماع منقول درست باشد.

۳ - حکم



در تعارض بین دو اجماع منقول، ترجیح با اجماعی است که مخالف مذهب عامه باشد، چون اجماع موافق عامه، ممکن است مستند به خوف یا تقیه باشد. و اگر هر دو اجماع از این نظر مساوی بود یعنی هر دو مخالف عامه یا هر دو موافق عامه بود حکم تخییر جاری می‌شود.
[۲] اصول فقه، رشاد، محمد، ص۳۰۱.
[۴] کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۴، ص۲۶۵.
[۵] الاصول، شیرازی، محمد، ج۶، ص۱۰.


۴ - پانویس


 
۱. کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۲۹۰.    
۲. اصول فقه، رشاد، محمد، ص۳۰۱.
۳. مفاتیح الاصول، مجاهد، محمد بن علی، ص۷۰۵.    
۴. کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۴، ص۲۶۵.
۵. الاصول، شیرازی، محمد، ج۶، ص۱۰.
۶. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، ججزایری، محمدجعفر، ۴، ص۳۷۵.    


۵ - منبع


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۱۱، برگرفته از مقاله «تعارض اجماع منقول و اجماع منقول».    







آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.